درمان تغذیه ای آلرژی

پروتکل درمان تغذیه‌ای برای اختلالات دهانی، حسی، پوستی و واکنش‌های غذایی

1. ارزیابی اولیه (Initial Assessment)

فاکتورهای کلینیکی اصلی:

• صورت و سر: درد، سابقه تروما، میگرن، سنکوپ
• دهان: دندان‌پزشکی، بیماری پریودنتال، دندان مصنوعی، پوسیدگی، بهداشت دهان، ترشح بزاق (زیاد یا کم)، خشکی، ضایعات
• بینایی: کاتاراکت، تغییرات میدان دید، دو بینی، گلوکوم، ماکولا، نابینایی
• شنوایی: وزوز گوش، عفونت، افت شنوایی، ترشح، سرگیجه
• پوست: تغییر رنگ یا بافت، خشکی، کبودی، ضایعات، پِتِشی
• علائم کمبود ویتامینی (رفرنس به ضمیمه A)

ارزیابی‌های تخصصی:

• بررسی میکروبیوم روده (در صورت امکان تست میکروبیوم یا بررسی علائم عملکرد روده)
• شرح حال تغذیه‌ای دقیق، شامل:
  • عادات غذایی
  • مکمل‌های مصرفی (مستقیماً از بیمار پرسیده شود)
  • آلرژی‌های غذایی
  • سابقه بیماری‌های گوارشی، خودایمنی، یا مزمن

2. اهداف درمانی

• بهبود عملکرد ایمنی از طریق تنظیم میکروبیوم
• کنترل واکنش‌های آلرژیک و التهابات سطح پایین (low-grade inflammation)
• تأمین ریزمغذی‌ها و رفع کمبودهای ویتامینی
• بهبود سلامت دهان، پوست و عملکرد حسی
• کاهش خطر زخم‌های فشاری و عفونت‌های پوستی

3. درمان تغذیه‌ای

 تغذیه عمومی:

• افزایش مصرف فیبر محلول و نامحلول (سبزی، میوه، غلات کامل، دانه‌ها)
• مصرف روزانه منابع غنی از پلی‌فنول‌ها:
  • چای سبز، شکلات تلخ، پیاز، سیب، مرکبات، توت‌ها، قهوه
• مصرف پروبیوتیک‌های طبیعی:
  • کفیر، ماست پروبیوتیک، سبزیجات تخمیری (مثل کیمچی یا کلم ترش)
• مصرف پری‌بیوتیک‌ها:
  • سیر، پیاز، موز سبز، مارچوبه، جو دوسر
• کاهش مصرف قندهای ساده، چربی ترانس، و افزودنی‌ها

مکمل‌ها و درمان‌های عملکردی:

در صورت تأیید پزشک معالج و تحت نظر متخصص تغذیه

• پروبیوتیک‌های با ترکیب چند سویه (حداقل 10 میلیارد CFU)
• ویتامین‌های گروه B (برای سلامت اعصاب و پوست)
• ویتامین D3 (در موارد کمبود، معمولاً 1000 تا 4000 IU روزانه)
• زینک (تقویت ترمیم پوست و ایمنی)
• امگا-3 (ضد التهاب، مخصوصاً در بیماری‌های پوستی یا التهابی)
• کورکومین (در صورت التهاب مزمن و آلرژی غذایی)
• گلوتامین خوراکی (ترمیم اپی‌تلیوم روده در دیسبیوز یا افزایش نفوذپذیری روده)

4. مداخلات اختصاصی بر اساس شرایط بالینی

5. آموزش و پیگیری بیمار

• آموزش بیماران در مورد:
  • اهمیت میکروبیوم
  • خواندن برچسب مکمل‌ها
  • تداخلات دارویی-مکملی
• بررسی مجدد وضعیت بالینی و تغذیه‌ای هر 4 تا 8 هفته
• ارجاع به دندانپزشک، متخصص پوست یا ENT در صورت لزوم

6. مدارک و پایش مستمر

• استفاده از فرم‌های ارزیابی غذایی، پایش مصرف مکمل، علائم گوارشی و پوستی
• مستندسازی اثر مداخلات تغذیه‌ای در پرونده پزشکی بیمار
• بررسی گزارش آزمایشگاهی مرتبط (CBC، ویتامین‌ها، CRP، IgE، سطح ویتامین D، فولات، B12، آهن، زینک)